၂၀၁၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ

သမိုင်းနောက်ခံအခြေအနေ
၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့သော အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲသည် ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲနောက်ပိုင်း နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကြာမှ ပြန်လည်ကျင်းပသော ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်သည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ (နအဖ) စစ်အစိုးရက ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ချမှတ်ခဲ့သော "ဒီမိုကရေစီ လမ်းပြမြေပုံ" (၇) ဆင့်၏ ပဉ္စမမြောက်အဆင့်ဖြစ်ပြီး၊ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် အတည်ပြုခဲ့သော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပထမဆုံးအကြိမ် ကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲ၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ စစ်အစိုးရလက်ထက်မှ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်အညီ ရွေးကောက်ခံလွှတ်တော်များနှင့် အစိုးရသစ်တရပ်သို့ အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံရေးအခြေအနေ
ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ နိုင်ငံရေးအခြေအနေမှာ အငြင်းပွားဖွယ်ရာများဖြင့် ပြည့်နှက်နေခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် မတ်လတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ဥပဒေများအရ ထောင်ဒဏ်ကျခံနေရသူများ နိုင်ငံရေးပါတီဝင်အဖြစ်မှ ရပ်စဲရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ရာ၊ ထိုစဉ်က နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ကျခံနေရသော ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ပါတီမှ ထုတ်ပယ်ရန် ဖိအားပေးသကဲ့သို့ ဖြစ်စေခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) က ဤရွေးကောက်ပွဲဥပဒေများသည် တရားမျှတမှုမရှိဟုဆိုကာ ပါတီမှတ်ပုံမတင်ရန်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲကို သပိတ်မှောက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ တဖက်တွင်မူ နအဖအစိုးရက ၎င်းတို့၏ လူထုအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်းကြီးကို "ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ" (USDP) အဖြစ် နိုင်ငံရေးပါတီ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး၊ ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးသိန်းစိန်နှင့်တကွ ဝန်ကြီးများ၊ စစ်ဘက်ခေါင်းဆောင်များသည် စစ်ယူနီဖောင်းချွတ်ကာ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရန် ပြင်ဆင်ခဲ့ကြသည်။

ယှဉ်ပြိုင်မှုအခြေအနေ
NLD ပါတီက သပိတ်မှောက်ခဲ့သော်လည်း NLD မှ ခွဲထွက်လာသော အဖွဲ့ဝင်အချို့က "အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစု" (NDF) ပါတီကို တည်ထောင်ကာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲတွင် နိုင်ငံရေးပါတီ စုစုပေါင်း ၃၇ ပါတီခန့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြသည်။ အဓိက အားပြိုင်မှုမှာ စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံ USDP ပါတီနှင့် ယခင် မဆလပါတီကို အသွင်ပြောင်းထားသော တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ (တစည/NUP) တို့အကြားတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (SNDP - ကျားဖြူ)၊ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများတိုးတက်ရေးပါတီ (RNDP) နှင့် မွန်ဒေသလုံးဆိုင်ရာဒီမိုကရေစီပါတီ (AMRDP) စသော တိုင်းရင်းသားပါတီများလည်း သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်များတွင် အင်တိုက်အားတိုက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် USDP ပါတီသည် နိုင်ငံတဝန်း မဲဆန္ဒနယ်အားလုံးနီးပါးတွင် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ခဲ့ပြီး ငွေကြေးနှင့် အင်အားသာလွန်မှုရှိခဲ့သည်။

မဲပေးသူဦးရေနှင့် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်
ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ မဲပေးသူဦးရေမှာ ၇၇ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP) သည် ပြည်သူ့လွှတ်တော်တွင် ၂၅၉ နေရာ၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်တွင် ၁၂၉ နေရာနှင့် တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်လွှတ်တော်များတွင် ၄၉၅ နေရာ ရရှိကာ စုစုပေါင်း မဲဆန္ဒနယ်များ၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ (NUP) က ပြည်သူ့လွှတ်တော် ၁၂ နေရာနှင့် အမျိုးသားလွှတ်တော် ၅ နေရာသာ ရရှိခဲ့သည်။ တိုင်းရင်းသားပါတီများအနက် ရခိုင် (RNDP) နှင့် ရှမ်း (SNDP) ပါတီတို့မှာ သက်ဆိုင်ရာဒေသများတွင် အမတ်နေရာ အသင့်အတင့် ရရှိခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ဤရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲရုံပိတ်ခါနီးမှ ရောက်ရှိလာသော "ကြိုတင်မဲ" များကြောင့် ရလဒ်များ ပြောင်းလဲသွားသည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်များနှင့် မဲမသမာမှု သတင်းများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

နောက်ဆက်တွဲအခြေအနေ
ကုလသမဂ္ဂနှင့် အနောက်နိုင်ငံများက ၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲကို လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတမှုမရှိဟု ဝေဖန်ခဲ့ကြသော်လည်း တရုတ်၊ အိန္ဒိယနှင့် အာဆီယံနိုင်ငံများက ရလဒ်ကို အသိအမှတ်ပြုခဲ့ကြသည်။ ရွေးကောက်ပွဲပြီးဆုံးပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအကြာ နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ ပြန်လည်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် လွှတ်တော်များကို စတင်ခေါ်ယူခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ခံ စစ်ဗိုလ်ချုပ်ဟောင်း ဦးသိန်းစိန်ကို နိုင်ငံတော်သမ္မတအဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲသည် စစ်အစိုးရ (နအဖ) ကို ဖျက်သိမ်း၍ အရပ်သားအသွင်ဆောင်သော အစိုးရတရပ် ပေါ်ထွန်းလာစေခဲ့ပြီး မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများဆီသို့ ဦးတည်စေခဲ့သော အလှည့်အပြောင်းတခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။