၁၉၃၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၀ ရက်မှ ၁၄ ရက်အတွင်း ကျင်းပခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲသည် ၁၉၃၅ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံစီရင်အုပ်ချုပ်မှု အက်ဥပဒေ (Government of Burma Act 1935) အရ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ ဤဥပဒေအရ မြန်မာနိုင်ငံကို အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ခွဲထုတ်ကာ သီးခြားစီရင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ပေးခဲ့ပြီး အစိုးရဌာန ၉၁ ဌာနကို စီမံခန့်ခွဲခွင့်ရသဖြင့် "၉၁ ဌာနအုပ်ချုပ်ရေး" ဟု လူသိများသည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲသည် ကိုလိုနီခေတ်အတွင်း အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရကို ဖွဲ့စည်းရန် ရည်ရွယ်ကျင်းပသော ပထမဆုံးသော ရွေးကောက်ပွဲကြီး ဖြစ်သည်။
နိုင်ငံရေးအခြေအနေနှင့် ယှဉ်ပြိုင်မှု
ရွေးကောက်ပွဲတွင် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် အစုအဖွဲ့အများအပြား ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြသည်။ အဓိက ယှဉ်ပြိုင်ကြသူများမှာ ဒေါက်တာဘမော် ဦးဆောင်သော "ဆင်းရဲသားဝံသာနုအဖွဲ့" (ဓားမပါတီ) နှင့် ဦးဘဘေ ဦးဆောင်သော ဂျီစီဘီအေ အဖွဲ့ဝင်ဟောင်းများ စုပေါင်းထားသည့် "ငါးပွင့်ဆိုင်အဖွဲ့ချုပ်" တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ထို့ပြင် ဦးချစ်လှိုင်၏ ဂျီစီဘီအေ၊ ဒို့ဗမာအစည်းအရုံးဝင် သခင်များ ဦးဆောင်သော "ကိုယ့်မင်းကိုယ့်ချင်းအဖွဲ့"၊ ဒီးဒုတ်ဦးဘချို၏ "ဖေဘီယန်အဖွဲ့" နှင့် ဆာဂျေအေမောင်ကြီး၏ "ရွှေတောင်ကြားအဖွဲ့" တို့လည်း ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြသည်။
ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်
အောက်လွှတ်တော်အတွက် မဲဆန္ဒနယ်များကို မြို့ပြနှင့် ကျေးလက်ဟူ၍ ခွဲခြားသတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ကိုယ်စားလှယ်ပေါင်း ၁၃၂ ဦးကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ ဦးဘဘေ၏ ငါးပွင့်ဆိုင်အဖွဲ့က ၄၆ နေရာရရှိကာ အများဆုံး အနိုင်ရခဲ့သည်။ ဒေါက်တာဘမော်၏ ဆင်းရဲသားဝံသာနုအဖွဲ့က ၁၆ နေရာ၊ ဦးချစ်လှိုင် ဂျီစီဘီအေက ၁၂ နေရာ၊ ကိုယ့်မင်းကိုယ့်ချင်းအဖွဲ့က ၃ နေရာ၊ ရွှေတောင်ကြားအဖွဲ့က ၂ နေရာ၊ ဖေဘီယန်အဖွဲ့နှင့် သက်ပန်းဂျီစီဘီအေတို့က ၁ နေရာစီ အသီးသီး ရရှိခဲ့ကြသည်။ တသီးပုဂ္ဂလ ကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးခန့်လည်း အရွေးခံခဲ့ရသည်။
နောက်ဆက်တွဲအခြေအနေ
ရွေးကောက်ပွဲတွင် ငါးပွင့်ဆိုင်အဖွဲ့က မဲအများဆုံး ရရှိခဲ့သော်လည်း အစိုးရဖွဲ့စည်းရန်အတွက် ပါတီတွင်း နေရာခွဲဝေမှု အဆင်မပြေဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ထို့ကြောင့် အမတ် ၁၆ နေရာသာ ရရှိသော ဒေါက်တာဘမော်က နိုင်ငံရေးပါးနပ်စွာဖြင့် အခြားအစုအဖွဲ့များ၊ ငါးပွင့်ဆိုင်မှ ခွဲထွက်လာသူများနှင့် ပေါင်းစည်းကာ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရ ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် ဒေါက်တာဘမော်သည် နန်းရင်းဝန် (Prime Minister) ဖြစ်လာခဲ့ပြီး ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနကိုပါ ပူးတွဲတာဝန်ယူခဲ့သည်။ ဤအစိုးရသက်တမ်းတွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် မတိုင်မီ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပိုမိုအားကောင်းလာခဲ့သည်။
နိုင်ငံရေးအခြေအနေနှင့် ယှဉ်ပြိုင်မှု
ရွေးကောက်ပွဲတွင် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် အစုအဖွဲ့အများအပြား ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြသည်။ အဓိက ယှဉ်ပြိုင်ကြသူများမှာ ဒေါက်တာဘမော် ဦးဆောင်သော "ဆင်းရဲသားဝံသာနုအဖွဲ့" (ဓားမပါတီ) နှင့် ဦးဘဘေ ဦးဆောင်သော ဂျီစီဘီအေ အဖွဲ့ဝင်ဟောင်းများ စုပေါင်းထားသည့် "ငါးပွင့်ဆိုင်အဖွဲ့ချုပ်" တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ထို့ပြင် ဦးချစ်လှိုင်၏ ဂျီစီဘီအေ၊ ဒို့ဗမာအစည်းအရုံးဝင် သခင်များ ဦးဆောင်သော "ကိုယ့်မင်းကိုယ့်ချင်းအဖွဲ့"၊ ဒီးဒုတ်ဦးဘချို၏ "ဖေဘီယန်အဖွဲ့" နှင့် ဆာဂျေအေမောင်ကြီး၏ "ရွှေတောင်ကြားအဖွဲ့" တို့လည်း ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြသည်။
ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်
အောက်လွှတ်တော်အတွက် မဲဆန္ဒနယ်များကို မြို့ပြနှင့် ကျေးလက်ဟူ၍ ခွဲခြားသတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ကိုယ်စားလှယ်ပေါင်း ၁၃၂ ဦးကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ ဦးဘဘေ၏ ငါးပွင့်ဆိုင်အဖွဲ့က ၄၆ နေရာရရှိကာ အများဆုံး အနိုင်ရခဲ့သည်။ ဒေါက်တာဘမော်၏ ဆင်းရဲသားဝံသာနုအဖွဲ့က ၁၆ နေရာ၊ ဦးချစ်လှိုင် ဂျီစီဘီအေက ၁၂ နေရာ၊ ကိုယ့်မင်းကိုယ့်ချင်းအဖွဲ့က ၃ နေရာ၊ ရွှေတောင်ကြားအဖွဲ့က ၂ နေရာ၊ ဖေဘီယန်အဖွဲ့နှင့် သက်ပန်းဂျီစီဘီအေတို့က ၁ နေရာစီ အသီးသီး ရရှိခဲ့ကြသည်။ တသီးပုဂ္ဂလ ကိုယ်စားလှယ် ၁၇ ဦးခန့်လည်း အရွေးခံခဲ့ရသည်။
နောက်ဆက်တွဲအခြေအနေ
ရွေးကောက်ပွဲတွင် ငါးပွင့်ဆိုင်အဖွဲ့က မဲအများဆုံး ရရှိခဲ့သော်လည်း အစိုးရဖွဲ့စည်းရန်အတွက် ပါတီတွင်း နေရာခွဲဝေမှု အဆင်မပြေဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ထို့ကြောင့် အမတ် ၁၆ နေရာသာ ရရှိသော ဒေါက်တာဘမော်က နိုင်ငံရေးပါးနပ်စွာဖြင့် အခြားအစုအဖွဲ့များ၊ ငါးပွင့်ဆိုင်မှ ခွဲထွက်လာသူများနှင့် ပေါင်းစည်းကာ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရ ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် ဒေါက်တာဘမော်သည် နန်းရင်းဝန် (Prime Minister) ဖြစ်လာခဲ့ပြီး ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနကိုပါ ပူးတွဲတာဝန်ယူခဲ့သည်။ ဤအစိုးရသက်တမ်းတွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် မတိုင်မီ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပိုမိုအားကောင်းလာခဲ့သည်။
Comments
Post a Comment